Lokalizowanie urządzeń medycznych to problem w każdym szpitalu. Zdarzają się sytuacje, w których brak możliwości odnalezienia sprzętu skutkuje niewykonaniem przeglądu sprzętu, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia pacjentów i personelu. Ponadto czas, jaki personel poświęca na znalezienie sprzętu może stanowić roboczomiesiące już w niedużym szpitalu, a im większa jednostka, tym skala zjawiska jest większa. Dlatego rozwiązania RFID lub BLE są niezwykle ważne, ponieważ pozwalają na łatwe śledzenie i lokalizowanie zarówno łóżek, jak i szerokopojętej aparatury medycznej, zarówno w celu wykorzystania przez personel biału do leczenia pacjentów, jak i w celu przeprowadzenia planowanej przeglądu przez wewnętrznych inżynierów serwisu i/lub serwis zewnętrzny.

Dwie technologie, o trochę innym sposobie działania i zastosowaniu, to BLE (ang. Bluetooth Low Energy) oraz RFID (ang. Radio-Frequency Identification). Pierwsza z nich bazuje na tzw. Beaconach, czyli urządzeniach, które komunikują się z siecią innych Beaconów i anten, tworzącymi łącznie infrastrukturę sieciową. Jest to technologia aktywna, co oznacza, że Beacony są urządzeniami posiadającymi własne zasilanie, pozwalające im wysyłać sygnał do infrastruktury z zadaną częstotliwością lub pod pewnymi warunkami, takimi jak np. ruch urządzenia. Kompletna infrastruktura, składająca się również z anten kierunkowych, na końcu której znajduje się serwer agregujący dane z Beaconów, pozwala na zapisywanie i analizę dokładnych informacji geolokalizacyjnych urządzeń, włącznie z możliwością generowania tzw. heatmap, graficznie obrazujących miejsca, w których znajdowały się beacony.

Druga technologia, RFID, bazuje ta pasywnych kodach, które są sczytywane poprzez bramki i skanery, również ręczne. Dzięki prostszym, niewymagającym zasilania kodom, rozwiązanie to doskonale się sprawdza w przeprowadzaniu inwentaryzacji majątku i szybkiego wyszukiwania bazy danych, która niekiedy potrafi liczyć nawet kilkadziesiąt tys. pozycji. Rozwiązanie to, podobnie jak Beacony BLE, może również służyć do śledzenia pacjenta i zasobów szpitala w czasie rzeczywistym. Różnica jest jednak taka, że w przypadku systemu bazującego na RFID możemy jedynie stwierdzić, że dany obiekt, który ma przypisany tag RFID, znalazł się w pobliżu skanera lub bramki. Zatem jeśli chcemy zapewnić odpowiednią dokładność, cały obiekt musi zostać pokryty siecią bramek. Aby uzyskać dokładność technologii BLE potrzeba zatem dużej gęstości bramek.

Technologia BLE służy do lokalizowania sprzętu i pacjentów w czasie rzeczywistym w całym obiekcie, aby zaoszczędzić czas potrzebny na ich odnalezienie, dowiedzieć się, jak długo przebywają w danym obszarze, otrzymywać powiadomienia o opuszczeniu przez nich określonych obszarów itp.

Omawiane wyżej technologie służą do realizacji różnych celów. Każda z nich ma swoje wady i zalety. BLE ma zastosowanie tam, gdzie oczekujemy efektywne śledzenia o wysokiej dokładności. RFID świetnie się sprawdza w inwentaryzacji majątku gdy chcemy by była ona przeprowadzana szybko i sprawnie. Nieprzypadkowo jest ona z powodzeniem stosowana np. w logistyce do automatycznej inwentaryzacji palet, albo w sklepach takich jak Decathlon, który stosuje etykiety RFID przy wszystkich sprzedawanych produktach, dzięki czemu klienci tej firmy wrzucając produkty do koszyka przy kasie, od razu widzą je w podsumowaniu. Z kolei logistyka tej firmy otrzymuje zautomatyzowany system, który bezbłędnie aktualizuje informacje magazynowe z dokładnością do regałów i półek.

Cechy technologii BLE

• Technologia oparta na Beaconach BLE
• Zasilanie z poziomu tagu
• Technologia RTLS (Real-time locating system)
• Skalowalna dokładność badania lokalizacji (nawet do 6 metrów)
• Łatwiejsza do rozbudowy z jednocześnie większym zasięgiem odczytu
• Możliwość częściowego wykorzystania posiadanej infrastruktury WiFi
• Tańsze bramki, droższe tagi

Cechy technologii RFID

• Skanowanie oparte na bramkach RFID
  
• Zasilanie z poziomu czytnika/bramki
• Technologia RTLS (Real-time locating system)
  
• Precyzyjna informacja o ruchu tylko w okolicy bramki
• Skalowalna dokładność odczytu w zależności od ilości bramek
• Mniejszy zasięg urządzeń podyktowany technologią
• Droższe bramki, tańsze tagi

Geolokalizacja aparatury medycznej możliwa jest i z BLE, i z RFID

Jak już wspomniano wyżej, obie te technologie – BLE i RFID – mogą służyć do innych celów. Przede wszystkim technologia RFID może mieć szersze zastosowania niż BLE. Gdybyśmy chcieli uzyskać precyzję BLE z zastosowaniem technologii RFID należałoby zainstalować bramki w podobnej ilości jak kotwice BLE (urządzenia przekazujące sygnał z beaconów).

Z drugiej strony, jeśli chcielibyśmy wykorzystywać technologię BLE do inwentaryzacji całego majątku, w dużym szpitalu posiadającym kilkadziesiąt tys. środków trwałych i wyposażenia niskocennego, koszt Beaconów byłby zbyt wysoki w stosunku do otrzymanych oszczędności.

Polecamy technologię RFID w szczególności jednostkom, które chcą rozszerzyć możliwości lokalizacji sprzętu i dodatkowo szybko i sprawnie przeprowadzać spisy z natury. Koszty pojedynczych tagów RFID zaczynają się od kilkudziesięciu groszy. Kody są trwałe i odporne na uszkodzenia. Istnieją różne warianty kodów, również w wersji z wydrukiem. W momencie przeprowadzania spisu, majątek należy okleić kodami, a resztę infrastruktury można rozbudowywać z czasem. Do tego szpital powinien wyposażyć się w aplikację mobilną Appmedica Mobile, która pozwoli sczytywać kody. Taka inwestycja powinna się zwrócić w ciągu jednego roku, co jest związane z bardzo wygodnym i szybkim sposobem skanowania kodów – pracownik nie traci czasu na skanowanie kodu, który niekiedy znajduje się w trudno dostępnym miejscu, kod może być wytarty, sprzęt i wyposażeniem trzeba przestawiać, żeby odczytać kod, etc.

W przypadku BLE, pomimo wyższych kosztów posiadających własne zasilanie Beaconów, ogromną zaletą jest łatwa skalowalność rozwiązania. Szpital może sukcesywnie rozbudowywać infrastrukturę, ale już same oszczędności na czasie traconym na poszukiwanie sprzętu dla średniej wielkości szpitala mogą wynieść nawet kilkadziesiąt tys. zł. miesięcznie. Ponadto jest szereg innych korzyści, spośród których warto podkreślić:

• Zabezpieczenie przed kradzieżą i nielegalnymi “wypożyczeniami”, czego koszty mogą iść w setki tys. zł.
• Wiedza o lokalizacji sprzętu, który jest przenoszony między oddziałami.
• Optymalizacja zakupów, dzięki uzyskanej w w/w sposób wiedzy.